Hittebestendige stad – een koele kijk op de inrichting van de publieke buitenruimte

Door de klimaatverandering wordt hittestress een voelbaar probleem van de stad. De stress van te veel hitte beïnvloedt de gezondheid van kwetsbare groepen negatief. Mensen krijgen bij aanhoudende warmte last van een slechte nachtrust en lage arbeidsproductiviteit. Daarnaast heeft extreme hitte een negatief effect op verschillende sectoren: evenementen worden afgelast, brugconstructies zetten uit en drinkwaterleidingen warmen op.

Daarom sloeg een team Nederlandse onderzoekers de handen in elkaar met een twaalftal Nederlandse gemeente en twee gemeentelijke samenwerkingsverbanden. Samen hebben ze onderzocht hoe gemeenten inzicht kunnen krijgen in de vragen wat hun hitteopgave is en welke maatregelen en ontwerprichtlijnen effectief zijn.

Om het probleem beter in kaart te brengen werd eerst een mindmap-tool gebouwd. Die ondersteunt gemeenten bij het verkennen van de problemen die door hitte kunnen optreden in bebouwd gebied en bij het voorbereiden van de risicodialoog over hitte. In totaal toont de mindmap 24 gevolgen van extreme hitte, verdeeld over vijf thema’s: gezondheid, netwerken, water, leefbaarheid en buitenruimte.

Achter elk van deze 24 gevolgen schuilt een handzame fiche met een heldere uitleg van het probleem, een overzicht van data en kaartmateriaal (Nederlands maar kan inspirerend werken) dat kan gebruikt worden om zicht te krijgen op het probleem en, ter inspiratie, een lijst van maatregelen en richtlijnen voor het aanpakken van het probleem. De gebruiker kan in de applicatie zelf kiezen welke van de 24 gevolgen van toepassing zijn voor de stad en maakt zo een aanzet tot plan van aanpak voor hittestress in de stad. 

Steden kunnen daarna concreet aan de slag met behulp van de Coolkit, een interactieve toolkit voor ontwerpers van de buitenruimte. Die toolkit geeft richtlijnen voor het inrichten van een koelere stad en stelt, per wijktypologie, maatregelen voor die helpen bij het brengen van schaduw en vergroening. 

Een uitgebreid adviesrapport met de resultaten van het onderzoek vind je hier, de Mindmap tool hier en de Coolkit hier.

Bron: Nieuwsbrief Kenniscentrum Vlaamse Steden - nr. 137 - juni 2021